2018 was het jaar waarin zo’n beetje alles op hol sloeg. Van het klimaat tot Trump, de gele hesjes en de economie. Wat food betreft was 2018 het jaar waarin vegan eten zelfs het kerstdiner even leek te gaan overnemen. Wat brengt 2019 foodwise? Deel #1 in een Talkin’ Food®-reeks over de foodtrends voor 2019: Circulair Gezond.
Lees hier de jaarlijkse disclaimer.
Brexit, topsalarissen en de oorlog in Jemen hielden in 2018 de media in de greep. Maar ook de niet te blussen branden in Californië en de never-ending summer in ons eigen land. Nog nooit viel er zo weinig regen in dit kikkerlandje met z’n ooit relatief koude, natte zomers. En daarmee kwam de klimaatverandering wel héél dichtbij.
Wake-up call?
Nog dichterbij kwam het effect van ons doen en laten op dat klimaat, toen bijvoorbeeld bleek dat plasticafval in onzichtbaar fijne deeltjes in ons dagelijks eten belandt. Daarmee raakt de klimaatverandering niet alleen de bodem, maar ook ons bloedeigen lijf.
En dat zou voor een groeiend aantal consumenten weleens de wake-up call kunnen zijn om echt iets te veranderen aan hun eetpatroon. Hoewel dat ook weer niet moet worden overdreven, want uit de meest recente cijfers blijkt bijvoorbeeld dat de Nederlander nauwelijks minder vlees is gaan eten. En dat ondanks de media die niet uitgepraat/schreven/ instagramd/blogd/vlogd raken over de gezondheids- én duurzaamheidsdeugden van een vegan lifestyle.
Circulair
Toch is de directe link aarde-lijf een belangrijke nieuwe stap. Want de consument merkt dat een duurzamer leven voor moeder aarde ook een gezonder leven voor zichzelf betekent. En dat heet, inderdaad, een win-winsituatie. Hét woord dat 2019 weleens zou kunnen gaan domineren, is in dit kader: circulair (alle grondstoffen volledig hergebruiken en het milieu maximaal beschermen). Van circulaire feestdagen tot dito supermarkten, bezorgdiensten en restaurants – Circulair Gezond is het Nieuwe Neus-Tot-Staart.
Binnen deze categorie bestaat een glijdende schaal van gezond naar duurzaam. Sommige producten liggen meer aan de gezonde kant, andere meer aan de duurzame. Zo zijn de nieuwe Mood Foods 2.0. gericht op de connectie brein-ingewanden, en soft drinks met mental health benefits vooral gericht op lijf, leden en geest. Zoals moon milk, warme melk (ook vegan) met kruiden om beter te kunnen slapen. Ook gericht op het eigen lijf is hét nieuwe begrip in de horeca Nolo. Waarmee wordt bedoeld no of low alcohol drankjes, van craft bier en craft limonades tot cocktails, kombucha en de nieuwste wijnwaters. Die laatste zijn met wijndruiven geïnfuseerde waters waarin naar eigen zeggen alle gezond geachte wijnnutriënten als resveratrol zijn verwerkt, maar de alcohol is weggelaten. Zoals ‘vineyard enriched water beverage’ O.Vine (zie foto). Ook gesignaleerd: waters met essentiële oliën. Om te drinken.
Broccolatte
Ook de nieuwe health coffees met als voorbodes de broccolatte (op basis van verpulverde broccoli) en mushroom coffee bespelen vooral de gezondheidskant. Net als CBD-olie/cannabidiol (de niet-psychoactieve cannabinoïde in cannabis) die niet meer alleen via druppeltjes gaat worden ingenomen, maar ook via thee, smoothies, cake en waters. En net als Nestlé die gepersonaliseerde gezondheidsthee, -smoothies, -snacks en zelfs hele -diners ontwikkelt op basis van iemands DNA. Het baseren van diëten en voedingssupplementen op iemands DNA neemt zelfs een behoorlijke vlucht.
Nieuw in Nederland zijn de fitness-pilsjes: niet alcoholvrij, wel calorie- en koolhydraatarm, waar je dus volgens de claims wel dronken maar niet dik van wordt. En heel opvallend: in 2019 gaan eindelijk de supermarktproducten met de billen bloot dankzij de vervanger van het afgeserveerde Vinkje, de sticker die producten indeelt in de groene categorie (gezond) of de rode (ongezond).
Closed Loop
Op het grensvlak van duurzaamheid en gezondheid ligt fairtrade coca. Een initiatief dat cocaboeren uit handen van drugsbaronnen moet halen, door op verantwoorde en duurzame wijze coca te verbouwen en deze van oorsprong medicinale plant vervolgens in thee, tandpasta, bloem en snoep te verwerken.
Cocktails en andere dranken die worden gemaakt met gefermenteerd groente-en fruitafval, de zogenaamde ‘closed loop’-dranken, komen eveneens zowel aan de gezondheids- als de duurzaamheidswensen tegemoet. Waarbij ‘closed loop’ een andere term is voor circulair.
Vleesoptie
Ook in initiatieven waarbij voedselverspilling via data driven analyse wordt teruggedrongen, zoals bij de inmiddels door pech gesloten, maar in bedrijfskantines verder opererende, vegan Health Food Wall in Amsterdam, wordt gezondheid van lijf en moeder aarde gecombineerd. In dat kader valt eveneens de beslissing van minister van Engelshoven van onderwijs om bij cateringmomenten op haar ministerie niet vega, maar vlees als optie aan te bieden. In de praktijk moet de mee-eter in 2019 dus van tevoren aangeven vleeseter te zijn, in plaats van andersom. Vlees eten als de uitzondering.
Big Bu$ine$$
Ontwikkelingen in de hi-technology zijn er meer en meer op gericht om zowel lijf en geest als de aarde er beter bij te laten staan. Zo zijn oplossingen voor plasticvrije verpakkingen én duurzamer én gezonder – van eetbare rietjes van zeewier of maïs, tot volledig afbreekbare specialtycoffeecups van de Antwerpse koffiebrander Caffènation. Een en ander gebeurt niet alleen vanuit altruïstische motieven, maar doodleuk omdat gezondheid en duurzaamheid big bu$ine$$ zijn.
Bij elke food-introductie of start-up zijn duurzaamheid en gezondheid dan ook basisvoorwaarden geworden. Een groot aandeel hierin nemen nieuwe apps waarmee onder meer voedselverspilling wordt gereduceerd. Ook het promoten van ‘climate positive foods’ is in opkomst, zoals de Zweedse burgerketen Max Burgers doet met haar volledig klimaatpositieve menu.
Hoever duurzaamheid inmiddels is geaccepteerd, toont mijn biologische slager die z’n kipkarkassen (ooit waardeloos afval) nu verwaardt door ze pontificaal in zijn vitrine te koop aan te bieden voor in de kippenbouillon – van oudsher de natuurlijke penicilline. Het kringetje is daarmee rond. Circulair Gezond.
Closed loop cocktail in bar 27 Amsterdam
Dit is deel #1 in een reeks over de foodtrends voor 2019.
Tekst en beeld hiernaast: © Marjan Ippel, Talkin’ Food® 2018-2019 | Beeld boven: Natasha Tastachova.
Tekst en beeld mogen enkel worden overgenomen na toestemming door en onder vermelding van Marjan Ippel en Talkin’ Food®.