In Frankrijk is de Vietnamese keuken sterk vertegenwoordigd in de horeca, zoals in Engeland de Indiase. Ook de Portugese horeca zit vol sporen van z’n voormalige Aziatische koloniale gebieden. Bij ons verwijzen pindasaus en nasischijf naar de ‘Indische’ tijd. Maar afgezien van de rijsttafel, is de Nederlands-Indische mengkeuken vrijwel afwezig in onze horeca. Waar eet je klappertaart en Goelee-boerenkool? Op de Dag van de Indische keuken, 4 november.
De dag die je niet wist dat zou komen: Van de Indische keuken
Dit jaar is het zeventig jaar geleden dat de grootste kolonie die ons land ooit heeft gekend zich losmaakte van Nederland: Indonesië, toen bekend als Nederlands-Indië. Repatrianten en migranten kwamen naar Nederland, het land waar hun voorouders vandaan kwamen, maar dat ze zelf vaak alleen kenden uit de (eet)verhalen.
Zij groeiden op met de Indische keuken, een samensmelting van de Indonesische en Nederlandse keuken die ten tijde van Nederlands-Indië was ontstaan. Een mengelmoes van heimwee, schaarste van en gebrek aan de vertrouwde Nederlandse ingrediënten in den vreemde, en een ontmoeting met de oorspronkelijke Indonesische smaken, geuren, gewassen, kruiden en bevolking.
En die keuken namen ze vervolgens mee naar ons land, samen met tientallen eetherinneringen en recepten. Niet dat in Nederland hierdoor de Indische horeca opkwam. Hooguit de Chin.-Indische. De meegebrachte recepten werden meestal slechts in kleine Indische familiekring gebruikt en doorgegeven.
Om deze recepten en herinneringen levend te houden wordt op 4 november (morgen, dus) voor het eerst de Dag van de Indische Keuken gevierd met inmiddels drie generaties Indische Nederlanders, plus het kook- en eetherinneringenboek De geur van witte rijst.
Al jaren is vooral de straat de meest vruchtbare voedingsbodem voor nieuwe eetontwikkelingen in zowel stenen horeca als supermarktaanbod. Ook in het geval van de Indische keuken. Want waar de stenen horeca duidelijk een blinde vlek heeft voor het Indische eetverleden, serveren foodtrucks op festivals en markten al wél het Indische erfgoed.
Wie weet, met het extra duwtje van de Dag van de Indische keuken in de rug en prachtboeken als het net verschenen Boekoe Bagoes van Mirjam van de Rijst en Harold Pereira, wordt 2016 dan eindelijk het jaar van de definitieve doorbraak van de Indische keuken.
Want een dag is toch veel te weinig?
© Marjan Ippel, Talkin’ Food® 2015
Lees ook: Condimentje?