Gister kreeg ik het gevoel weer in de scheikundebankjes te zitten. Ketens van zetmeel, koolhydraten, vezels, pectine en andere nutriënten vlogen over het digischerm tijdens het eerste NL Aardappelcongres. Eén woord ontbrak: smaak. Maar wie de pieper echt wil bevrijden uit zijn ketenen, zal niet alleen vezels en koolhydraten moeten inzetten, maar ook smaak.
Aardappelpuree uit ‘Zónder pakjes & zakjes’ van Koken met Karin. Foto: Harold Pereira.
De congrestitel was veelbelovend: ‘Is de aardappel een vergeten groente?’ Je voelde aan alles – van de subsidiënt van dit gratis congres, de EU, tot de overkoepelende ‘Power to the pieper’-campagne – dat de boel met een volmondig ‘JA!’ zou worden afgesloten. Met alle positieve gevolgen van dien. En het begon dan ook al goed met de onderhoudende keynote ‘De hete aardappel’ van Prof. Dr. Jaap Seidell. (Spoiler: ja.)
In vogelvlucht gaf de VU-prof een overzicht van de geschiedenis van de aardappel en waar het allemaal fout ging. De Amerikaanse Harvard University bleek vooral de boosdoener, zoveel werd duidelijk. Sinds die in de fitness-eighties tientallen onderzoeken naar afzonderlijke nutriënten ging publiceren, die tot op de dag van vandaag wereldwijd kritiekloos worden overgenomen (lees: Kris Verburgh), staat de aardappel in een zeer kwaad daglicht.
Vooral de hoeveelheid zetmeel in de pieper was zó fout volgens Harvard & co, dat Guantanamo Bay nog een te milde straf zou zijn geweest voor de vermeende obesitasveroorzaker.
Zover kwam het niet voor de aardappel, maar ‘groente’ mocht hij zichzelf sindsdien niet meer noemen en op het bord was geen plaats meer voor hem. Dat krijg je als wetenschappers naar geïsoleerde voedingsstoffen gaan kijken, in plaats van naar het geheel, aldus Seidell. Dan springt bijvoorbeeld het zetmeel eruit, terwijl alle andere waardevolle voedingsstoffen doodleuk worden genegeerd. Niet meer doen, dus, was Seidells boodschap. De aardappel is veel meer dan zijn zetmeelketen lang is.
Uit het daarop volgende praatje van de Gezondheidsraad bleek dat er schokkend weinig gedegen wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar het verband tussen de consumptie van de aardappel en chronische ziektes als obesitas. Reden voor de Gezondheidsraad om zich van elke pieperrichtlijn te onthouden. Hoewel er in maart wel een consumptieadvies in de Nieuwe Schijf Van 5 zal worden opgenomen. (Spoiler: géén groente.)
Volgde een reeks verdiepingssessies waarin, tegen Seidells nadrukkelijke advies in, diverse nutriënten (vezels, koolhydraten…) in de aardappel geïsoleerd werden beschouwd. Gelukkig desondanks met de eensluidende conclusie dat de pieper een meer dan prima onderdeel van een gezonde maaltijd is. Ruk de ketenen waarmee de aardappel jarenlang ten onrechte werd gevangen gehouden los en éét die pieper, luidde de eindboodschap. Of-ie nu een groente is of niet. Want juist daarover was dus géén consensus bereikt.
Terechte oproep. Maar mag op een volgend aardappelcongres misschien ook de smaak aanhaken? Want is een deel van het huidige pieperprobleem niet dat veel mensen de aardappel geheel ten onrechte saai, smaakloos en uncool vinden (behalve gefrituurd)? Hoe kun je het überhaupt over de rehabilitatie van welk eten dan ook hebben als je de smaak volledig isoleert uit het plaatje? Zo heeft Jaap Seidell ons niet opgevoed!
Afijn, gister werd ook het Kennisplatform Aardappels gelanceerd.
© Marjan Ippel, Talkin’ Food® 2016
Lees ook: Ik zeg aardappel