De schijf van vijf: exit het vinkje

Vandaag onthulde het Voedingscentrum De Nieuwe Schijf van Vijf. De laatste aanpassing stamde uit 2006. Sindsdien zijn heel wat heilige eethuisjes omver geschopt en vermeende bad guys weer op de sokkel getrokken. Zoals koffie (in), bewerkt vlees (out), noten (in), alcohol (out). Slecht nieuws voor de vlees- en alcohollobby. Maar de Schijf van Vijf is nog veel slechter nieuws voor het Vinkje.

De Nieuwe Schijf van Vijf

De Nieuwe Schijf van Vijf

Heel verrassend is de nieuwe schijf niet. De Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad hadden alles in november 2015 immers al verklapt.
Niemand zal zich dan ook verbazen dat verzadigd vet, alcohol, suiker en zout de grote boosdoeners zijn en vezels, groenten, fruit, noten, peulen, water en thee de weldoeners.
En voor wie mijn eerdere blog over piepers las, is het zelfs geen nieuws dat alleen in ons land aardappels nog altijd niet tot de groenten worden gerekend. (Zou dit wel gebeuren, zou de dagelijkse groente-inname van de Nederlander heel andere cijfers laten zien).

Het meest opvallend aan de nieuwe schijf is dat alcohol, vruchten/groentesappen en bewerkt vlees (worst, bacon, ham, ham-burger etc.) eerder nog werden gedoogd – of in het geval van de sappen zelfs gepromoot – en nu volledig verbannen zijn.
En dat een wekelijkse inname van peulen (tot nog toe een ver-geten ingrediënt), en zelfs een dagelijkse consumptie van voormalige bad guys noten wordt aanbevolen.
Ook opvallend is dat de decennialang hart-en-vaatziektenveroorzaker-nummer-1 koffie nu wordt aanbevolen om datzelfde hart te beschermen, mits door een filter gehaald (de koffie, niet het hart).

En dan de steeds belangrijker wordende vleesvervangers: Lief voor dieren wil nog niet automatisch zeggen gezond. Want net als in ontbijtgranen en sappen zit in veel bewerkte lupine, soja etc. teveel suiker, zout en toegevoegd verzadigd vet en geur- en smaakstoffen. Net als in groenten en fruit uit blik of pot, waarschuwt de Nieuwe Schijf. Alleen diepvries komt er zonder kleerscheuren vanaf.

Kort door de bocht: Fabrieksmatig bewerkt eten is vaker wel dan niet fout, aldus het Voedingscentrum.
En dat betekent dat àls we iets bewerkts eten, we nóg beter de kleine lettertjes op de etiketten moeten doorworstelen. Gelukkig bestaat daar een handig hulpmiddel voor: Het Vinkje.

Het Vinkje lag deze week al onder vuur van de Consumentenbond. En het Voedingscentrum geeft hem met de nieuwe Schijf van Vijf nu de doodschop. En dat is best gek voor een instituut dat volgens de eigen website en die van Het Vinkje dit gezondevoedselkeuzehulpje volmondig blijft ondersteunen.
Maar leg de nieuwe Schijf van Vijf naast een willekeurige groep bewerkte producten die een Vinkje voor goed gedrag vertonen en I rest my case.

© Marjan Ippel, Talkin’ Food® 2016.

Lees ook: Ontketen de pieper!